Najem krótkoterminowy

W dniu 11 kwietnia 2024 roku opublikowano Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1028 w sprawie gromadzenia i udostępniania danych dotyczących usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych i zmieniające rozporządzenie (UE) 2018/1724. („Rozporządzenie Najem Krótkoterminowy”). Rozporządzenie Najem Krótkoterminowy wchodzi w życie w dniu 20 maja 2026 roku.

Najem krótkoterminowy istnieje na rynku od wielu lat i stanowi uzupełnienie innych usług zakwaterowania takich jak hotele czy pensjonaty. O wprowadzeniu zharmonizowanych przepisów dotyczących najmu krótkoterminowego mówiło się już bardzo długo, bowiem jest to działalność stale rozwijająca się, a rozbieżności w przepisach państw należących do Unii Europejskiej były i są znaczne. Niektóre państwa zaczęły już wprowadzać w większych miastach, znaczące ograniczenia możliwości ofert najmu krótkoterminowego. Nowe przepisy mają na celu zapewnić większą przejrzystość w zakresie najmu krótkoterminowego w Unii Europejskiej, a nadto wspierać turystykę, ale również zrównoważoną relację pomiędzy najmem krótkoterminowym a długoterminowym.

Statystki najmu krótkoterminowego na przestrzeni ostatnich lat

Statystyki sporządzone przez Eurostat wskazują, iż w 2022 roku zarezerwowano łącznie 547 mln noclegów za pośrednictwem platform internetowych, tj. Booking, Airbnb, Tripadvisor czy Expedia Group. W sierpniu 2019 roku wynajęto 96,9 mln noclegów, a w sierpniu 2023 roku – 124,7 mln. Jest to wzrost o ponad 20% na przestrzeni ostatnich lat.

Cel rozporządzenia

Rozporządzenie Najem Krótkoterminowy skupia się głównie na wiarygodności przekazywanych informacji przez wynajmujących, takich jak tożsamość wynajmującego, miejsce oferowania usług czy czas ich trwania. Brak przekazania powyższych informacji znacząco ogranicza ocenę wpływu tych usług na rynek oraz utrudnia opracowanie i egzekwowanie odpowiednich rozwiązań. Wprowadzenie jednolitych przepisów ma na celu przede wszystkim ochronę konsumentów poprzez weryfikacje, a w konsekwencji zmniejszenie liczby pojawiających się ofert odbiegających od zgodności z przepisami prawa.

Procedura rejestracyjna

Platformy internetowe pośredniczące w najmie krótkoterminowym, tj. Airbnb czy Booking stanowią obecnie główny kanał oferowania usług krótkoterminowego najmu. Korzystanie z platformy internetowej umożliwia najemcom zawieranie umów na odległość z wynajmującym. Wobec tego zaistniała potrzeba zapewnienia bezpiecznego, przewidywalnego środowiska internetowego, co w rezultacie ma się przyczynić do zapewnienia uczciwej konkurencji, zapobiegania nieuczciwym praktykom oraz przyczynienia się do zwalczania wszelkich nieprawidłowości z tym związanych.

Rozporządzenie Najem Krótkoterminowy wprowadza tzw. procedurę rejestracyjną i wprost wskazuje jakie informacje będzie trzeba wskazać, celem rejestracji wynajmującego i oferowanego przez niego lokalu mieszkalnego, aby w konsekwencji otrzymać numer rejestracyjny umożliwiający wynajęcie nieruchomości.

Osoba fizyczna – wynajmujący, zobowiązana będzie do wskazania informacji takich jak: imię i nazwisko; krajowy numer identyfikacyjny lub inne informacje pozwalające na identyfikację tej osoby, adres, numer telefonu kontaktowego, adres poczty elektronicznej, który właściwy organ może wykorzystać do wymiany wiadomości w formie pisemnej.

Osoba prawna – wynajmujący, zobowiązana będzie do wskazania: nazwy, krajowego numer identyfikacyjnego działalności gospodarczej, imię i nazwisko pełnomocnika, adres siedziby, numer telefonu kontaktowego, co najmniej jednego pełnomocnika tej osoby prawnej, adres poczty elektronicznej, który właściwy organ może wykorzystać do wymiany wiadomości w formie pisemnej.

Ponadto, wynajmujący musi przedłożyć informacje dotyczące oferowanego lokalu mieszkalnego, tj. m.in. dokładny adres, numer skrzynki pocztowej (jeśli jest inny), piętro, na którym znajduje się lokal, numer księgi wieczystej lub wszelkie inne informacje umożliwiające dokładną identyfikacje, maksymalną liczbę dostępnych miejsc noclegowych w lokalu oraz maksymalną liczbę najemców, którą w lokalu można pomieścić.

Nieprawidłowości danych wskazanych w procedurze rejestracyjnej

Platformy pośredniczące w najmie krótkoterminowym będą musiały dostosować strony internetowe w zakresie powyżej wskazanej rejestracji. Wymaga się także, aby platformy przeprowadzały wyrywkową weryfikację danych podawanych przez wynajmujących. Po przeprowadzonej wyrywkowej kontroli platformy internetowe powiadamiają, bez zbędnej zwłoki, właściwe organy i wynajmujących o jej wynikach.

Niemniej, właściwym organom zostało przyznane uprawnienie, pozwalające na weryfikację oświadczeń składanych przez wynajmującego w procesie rejestracji w dowolnym czasie po nadaniu numeru identyfikacyjnego. Organy uprawnione będą do zawieszenia ważności numeru identyfikacyjnego w przypadku stwierdzenia, iż istnieją oczywiste i poważne wątpliwości w odniesieniu do autentyczności i ważności informacji lub dokumentów dostarczonych przez wynajmującego. W takiej sytuacji, wynajmujący powinien zostać poinformowany o zamiarze zawieszenia ważności numeru identyfikacyjnego i powodach takiego zawieszenia. Jeżeli wynajmujący nie skoryguje informacji, oprócz zawieszenia, organy mogą wydać nakaz wzywający platformy internetowe pośredniczące w najmie krótkoterminowym do niezwłocznego usunięcia wszelkich ofert dotyczących oferowanego przez wynajmującego lokalu mieszkalnego.

Skala świadczonych usług najmu krótkoterminowego jest bardzo duża i obecnie stanowi ok. 25% zakwaterowania turystycznego w Unii Europejskiej. Niemniej, stale odnotowuje się znaczny wzrost liczby usług krótkoterminowego najmu, co spowodowane jest również popularnością platformach cyfrowych. Dlatego też koniecznym stało się wprowadzenie ujednoliconych przepisów dotyczących bezpieczeństwa i ochrony konsumentów w tym zakresie.

Prawnik nieruchomości z Warszawy – Spójrz na kompletną ofertę!